Tuy chưa có thống kê cụ thể, nhưng có thể thấy số người hút thuốc lá ở huyện Sông Hinh vẫn còn chiếm tỉ lệ cao, đặc biệt là tại các thôn, buôn đồng bào dân tộc thiểu số. Và việc vận động người dân từ bỏ thuốc lá ở vùng có điều kiện kinh tế xã hội phát triển gặp khó khăn một thì ở các thôn, buôn, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số, công tác này khó khăn gấp mười, gấp trăm.
Một buổi tập huấn về tác hại thuốc lá do Hội LHPN Việt Nam tổ chức tại huyện Sông Hinh
Trong những năm gần đây, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá đã được tăng cường, tuy nhiên, do người đồng bào sống chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, phong tục tập quán và nhận thức của người dân nơi đây còn hạn chế nên việc tuyên truyền, vận động chưa đạt được kết quả như mong muốn.
Chúng tôi ghé thăm nhà bà Mí Dom ở buôn Hai Krông- xã EaBia, trong khi bà đang nhóm lửa nấu cơm. Ngồi bên bếp lửa, bà không quên mồi điếu thuốc, theo bà ở đây, không chỉ đàn ông hút thuốc mà cả phụ nữ cũng hút. Bà Mí Dom cho biết, mình hút từ khi mình cưới chồng rồi mang thai đứa con đầu lòng, thèm thuốc, không nhịn được và hút tới bây giờ luôn. Cũng có ý định bỏ thuốc chứ nhưng nghĩ giờ mình già rồi không bỏ được, nên hút nhưng hút không nhiều chỉ khi nào có thuốc thì mình mới hút.
Vẫn còn đồng bào phụ nữ DTTS hút thuốc lá
Và cũng theo lời bà Mí Dom, trước đây đồng bào Ê Đê rất hay đốt lửa đêm ngồi quây quần bên nhau, nhất là sau mỗi mùa rẫy. Khuya về, bên bếp lửa bập bùng, hút thuốc lá sẽ thấy ấm bụng hơn. Người Ê Đê đã quá quen với khói thuốc, và họ xem điếu thuốc, miếng trầu như là đầu câu chuyện vậy, lúc đang ngồi nói chuyện bên sân với bạn bè thì điếu thuốc cứ được châm lửa và tàn theo từng câu chuyện. Trước đây, bà con chưa biết tác hại của thuốc lá, vì vậy mà số lượng người hút thuốc không hề giảm mà có xu hướng tăng lên. Nhưng những năm gần đây, Hội LHPN các cấp trên địa bàn huyện đã có nhiều hoạt động tăng cường công tác tuyên truyền tác hại thuốc lá, vận động người dân, hội viên phụ nữ bỏ thuốc lá, nói không với thuốc lá… bước đầu đã có hiệu quả.
Chị Phạm Thị Giang - chủ tịch Hội LHPN xã EaBia - Sông Hinh chia sẻ: “Ở đây do phong tục từ xa xưa người đồng bào trồng thuốc lá nên rất nhiều người hút và người già thì càng khó bỏ hơn. Hội Liên hiệp phụ nữ xã thường xuyên tuyên truyền lồng ghép vào các hoạt động nên giờ thì họ cũng hiểu được tác hại của thuốc lá và đến thời điểm này thì bà con cũng bỏ được khá nhiều”.
Trong chương trình phòng chống tác hại thuốc lá, mới đây, Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã tổ chức tập huấn và truyền thông cho cán bộ hội chủ chốt, hội viên và nhân dân ở 11 xã, thị trấn của huyện Sông Hinh. Theo chị Đặng Cẩm Tú - Phó Giám Đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe Hội LHPN Việt Nam chia sẻ: các hoạt động của TW Hội tại huyện Sông hinh vừa qua nhằm giúp cho cán bộ hội ở cơ sở có thêm kiến thức và kỹ năng tuyên truyền tại cộng đồng, đặc biệt là tuyên truyền trong đồng bào dân tộc thiểu số về tác hại của thuốc lá, tác hại của việc hút thuốc thụ động, tác hại của thuốc lá đối với phụ nữ, thai nhi… Qua đó góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động người dân tiến tới nói không với thuốc lá.
Chị Nguyễn Thị Điệp - chủ tịch Hội LHPN xã Ea Lâm cho biết: qua buổi tập huấn giúp cho mình bổ sung thêm những kỹ năng cũng như hiểu biết hết sức bổ ích về tác hại của thuốc lá, từ đó giúp cho mình về tuyên tuyền vận động chị em không hút thuốc lá nữa vì thuốc lá sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe của chính mình cũng như của người thân và cồng đồng.
Tham gia buổi truyền thông, anh Ksor Y Tát- buôn Hai K lốc - xã EaBia cho biết, từ xưa tới nay, đồng bào dân tộc thiểu số từng có nhiều hủ tục phải kiên trì tuyên truyền mới xóa bỏ được. Cần phải tích cực tuyên truyền, vận động và qua buổi truyền thông này anh sẽ về tuyên truyền lại cho người dân và nếu cần sẽ có ý kiến đưa việc cấm hút thuốc vào quy ước, hương ước của thôn, buôn.
Mặc dù đã có những quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng, cơ quan công sở nhưng tại Sông Hinh, thói quen sử dụng thuốc lá vẫn còn phổ biến và có xu hướng trẻ hóa, kể cả vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tổ chức các lớp tập huấn, truyền thông như thế này sẽ giúp cho đội ngũ cán bộ hội cơ sở cũng như hội viên phụ nữ, người dân trên địa bàn khi trở về cộng đồng, địa phương mình sinh sống có thêm những kiến thức tuyên truyền rộng rãi, đặc biệt cho người đồng bào dân tộc thiểu số về tác hại của thuốc lá để từ đó hạn chế, giảm dần tỷ lệ người sử dụng thuốc lá, giảm tỷ lệ người mắc và chết do các bệnh nguyên nhân từ thuốc lá./.
