Chuyên gia bày chế độ sinh hoạt chuẩn cho trẻ nhỏ

Công thức 4-3-2-1 gồm 4 nhóm dinh dưỡng, 3 bữa ăn chính, 2 ly sữa cùng một giờ vận động đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ nhỏ.

Chị Liên (quận 3, TP HCM) mới đây cho con gái 2 tuổi đi học mầm non. Nhìn lịch ăn ngủ, vui chơi của bé mà chị mới thấy khác xa ở nhà. Ngoài giờ ngủ phải tuân theo thời khóa biểu chuẩn của trường, Bống còn tập ăn rau, cá; đồng thời phải uống sữa, ăn trái cây trong bữa xế, thay vì bánh kẹo ê hề như ở nhà.

Chuẩn bị cho con vào lớp Một bán trú, chị Tú Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng lo bé khó thích nghi. Bin (6 tuổi) lâu nay biếng ăn, còi cọc lại hay ốm vặt, liệu có đủ sức khỏe tham gia các hoạt động vui chơi và dã ngoại ở lớp hay không.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Thị Quỳnh Nga, chuyên gia dinh dưỡng của Cô Gái Hà Lan, chế độ sinh hoạt ở trường mầm non hay tiểu học bán trú được đúc kết dựa trên hàng trăm nghiên cứu nhi khoa, dinh dưỡng, vận động, tâm lý học... Thời khóa biểu "ăn - uống - ngủ - nghỉ - học - chơi" của các trường cũng tuân theo thông tư hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý giúp bé phát triển toàn diện.

Bác sĩ Quỳnh Nga tóm gọn nhu cầu mỗi ngày của trẻ bằng công thức "4-3-2-1" dưới đây:

Bốn nhóm dinh dưỡng

Có 4 nhóm dưỡng chất chính: đạm, bột đường, béo, vitamin và khoáng chất. 3 nhóm đầu cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho tăng trưởng cân nặng, chiều cao; năng lượng cho mọi hoạt động sống. Nhóm thứ 4 giúp cơ thể thực hiện tốt chức năng.

Cơ thể trẻ giống như chiếc xe, muốn chạy được phải có xăng (bột đường, béo), muốn chạy tốt và trơn tru thì cần thêm nhớt (vitamin và khoáng chất). Vì vậy, khẩu phần mỗi ngày của trẻ cần có đa dạng thực phẩm để có đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trên.

Ba bữa ăn chính

Nhu cầu năng lượng của trẻ bằng 2/3 người lớn, nhưng dung tích bao tử lại nhỏ hơn nhiều lần. Vì vậy, trẻ cần ăn đến 3 bữa chính sáng, trưa, tối và nhiều bữa phụ để đáp ứng đủ nhu cầu cơ thể. Trong đó, bữa sáng chiếm vai trò quan trọng, vì đây là thời điểm thích hợp để cơ thể tiếp thêm năng lượng từ các chất dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu ngày dài học tập và vui chơi.

Hai ly sữa

Sữa và chế phẩm từ sữa là những thực phẩm được Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến nghị dùng cho trẻ nhỏ. Trẻ trên 2 tuổi nên uống 500 sữa mỗi ngày, tương ứng 2 ly sữa hoặc 2-3 hộp sữa Cô Gái Hà Lan ActiveTM loại 180ml.

Sữa tươi cung cấp protein, chất béo, vitamin và khoáng chất, đặc biệt có hàm lượng canxi cao và phốt pho cân đối… Trẻ chạy nhảy nhiều nên thường được uống sữa vào bữa sáng, xế chiều hoặc tối để bổ sung thêm năng lượng hoạt động.

Nghiên cứu cho thấy, canxi và phốt pho cần thiết cho vận động của hệ cơ vận động. Vitamin B2 và B12 hỗ trợ dẫn truyền tín hiệu thần kinh để phối hợp nhịp nhàng cơ - xương - khớp. Bốn dưỡng chất này kết hợp giúp giải phóng năng lượng từ sữa, giúp bé vui chơi và học tập hiệu quả hơn.

Bổ sung sữa tươi vào khẩu phần ăn hàng ngày giúp đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ nhỏ.

Một giờ vận động

Bên cạnh dinh dưỡng, vận động có vai trò đặc biệt quan trọng, giúp trẻ phát triển kỹ năng sống, tăng nhận thức, cải thiện miễn dịch và thúc đẩy chiều cao, cân nặng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thể thao giúp tim - phổi của trẻ khỏe hơn các bé chỉ chơi với thiết bị điện tử. Nghiên cứu của Đại học Wollongong cũng cho thấy, trẻ vận động nhiều sẽ thông minh hơn. Trẻ vận động nhiều, càng tiêu tốn năng lượng, thì càng ăn ngon ngủ sâu.

Ngoài các giờ chơi vận động theo nhóm, tập thể dục giữa giờ trên lớp, ở nhà bố mẹ có thể cùng trẻ nô đùa, đạp xe, dạo bộ mỗi buổi tối. Cuối tuần đi tập bơi, học múa, dã ngoại, trải nghiệm cuộc sống thực tế... cũng là lựa chọn thú vị.

Theo bác sĩ Nga, công thức "4-3-2-1" nằm trong chiến dịch "Uống sữa - Vận động - Khỏe mạnh” do FrieslandCampina Việt Nam khởi xướng phối hợp cùng Hội chữ thập đỏ Việt Nam. Chương trình đã phổ biến cho hơn 250.000 hộ gia đình ở Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương và Thái Bình trong năm 2017.

Tại Bình Dương, Trung tâm Truyền thông Giáo dục Sức khỏe tỉnh cũng nhân rộng công thức này cho 20.000 trẻ em và giáo viên tại 20 trường tiểu học trên địa bàn.

​An San