Tái thiết nhà sau bão cho người nghèo

Hội LHPN tỉnh Phú Yên đang tích cực triển khai dự án “Tái thiết nhà sau bão” hỗ trợ xây mới 100 căn nhà có tính năng chống bão lũ, tính đến tác động của biến đổi khí hậu cho người dân bị ảnh hưởng cơn bão số 12/2017 do Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc tài trợ. Đây là một dự án ý nghĩa, mang tính nhân văn sâu sắc, góp phần cùng với chính quyền địa phương thực hiện chương trình an sinh xã hội. Báo Phú Yên phỏng vấn Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Đặng Thị Hồng Nga xung quanh dự án này. Bà Nga cho biết:
- Cơn bão số 12 năm 2017 đi qua địa bàn tỉnh gây thiệt hại hết sức nặng nề cho bà con nhân dân Phú Yên. Cùng với các cấp, ngành huy động các nguồn lực cứu trợ, hỗ trợ bà con khắc phục thiệt hại, có một cơ may là Hội LHPN tỉnh kết nối được với Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc về tái thiết nhà sau bão cho người dân. Từ khi tiếp nhận dự án, được UBND tỉnh giao cho Hội LHPN tỉnh chủ trì và phối hợp với các sở Xây dựng, LĐ-TB-XH, chính quyền các địa phương triển khai thực hiện, Hội phối hợp với chính quyền các địa phương khảo sát, họp dân xét chọn đối tượng chặt chẽ công khai, minh bạch. Sau đó, Hội tổ chức tập huấn cho người dân tiếp cận nguồn vốn; phối hợp với Sở Xây dựng tập huấn kỹ thuật xây dựng nhà an toàn tránh bão lũ hiện nay ở Phú Yên theo các mẫu nhà mà sở này thiết kế để người dân, nhà thầu xây dựng, chính quyền địa phương nắm được kỹ thuật xây dựng đảm bảo theo đúng quy chuẩn.

Ngoài số tiền dự án hỗ trợ 2.200 USD/hộ, người dân cũng phải có vốn đối ứng và phải cam kết xây dựng nhà theo thiết kế mẫu; có thể mở rộng diện tích xây nhà, nhưng về kỹ thuật phải đảm bảo. Các bước của dự án được triển khai rất chặt chẽ, nghĩa là nghiệm thu, giám sát ngay từ phần móng đúng theo thiết kế, kỹ thuật. Sau nghiệm thu phần móng, người dân sẽ được ứng vốn 40% và sau khi xây nhà hoàn thiện, nghiệm thu bàn giao thì sẽ giải ngân phần còn lại.

Hội và phía nhà tài trợ cũng muốn làm sao nhà phải được xây xong và bàn giao chậm nhất vào tháng 9 năm nay, để khi mùa mưa bão đến người dân có nhà khang trang để ở.

* Những thuận lợi cũng như khó khăn trong quá trình triển khai dự án là gì, thưa bà?

- Hội LHPN tỉnh kết nối dự án nhưng phía dự án muốn có sự tham gia của chính quyền địa phương. Cho nên UBND tỉnh đứng ra tiếp nhận dự án, rồi giao lại cho Hội LHPN tỉnh chủ trì thực hiện. Đây là một trong những điều thuận lợi trong quá trình triển khai dự án, khi gặp những vấn đề vướng khó trong triển khai, Hội đều tham mưu cho UBND tỉnh để UBND tỉnh chỉ đạo kịp thời.

Yêu cầu của nhà tài trợ cũng như tổ chức Liên Hợp Quốc rất chặt chẽ. Đó là mình phải có những hoạt động tuyên truyền thông tin về sức lan tỏa, tác động của dự án đến người dân trên địa bàn tỉnh. Vấn đề thứ hai, dự án yêu cầu xây nhà cho người dân theo đúng quy chuẩn về kỹ thuật xây dựng và thiết kế mẫu. Tuy nhiên, một điều thuận lợi về mặt kỹ thuật là Hội LHPN tỉnh phối hợp với Sở Xây dựng và Sở Xây dựng cũng hết sức tạo điều kiện trong vấn đề này. Sở cử hẳn một cán bộ có chuyên môn tham gia cùng Hội trong quá trình tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho hộ dân, giúp Hội đảm bảo các căn nhà xây theo đúng thiết kế. Phía dự án cũng cử điều phối viên là một kỹ sư xây dựng ở Phú Yên để cùng với Hội triển khai thực hiện và giám sát dự án.

Ngoài ra, sự phối hợp của các huyện với Hội cũng rất tốt, đặc biệt là sự đồng tình ủng hộ của chính quyền địa phương. Bởi chương trình này không chỉ nhân văn về an sinh xã hội, mà còn góp phần tích cực trong chương trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương.

Ông Lê Đại Nghĩa (bìa trái), Giám đốc dự án tại Phú Yên, đại diện cho Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc đi thăm một hộ dân ở xã Hòa An (huyện Phú Hòa) đang xây nhà - Ảnh: NGỌC DUNG

* Đi xuống cơ sở gặp gỡ, tiếp xúc với người dân vùng bão lũ, bà thấy tâm tư của người dân với dự án này như thế nào?

- Khi được hỗ trợ tiền xây nhà, bà con hết sức phấn khởi, xúc động đến chảy nước mắt. Bởi vì cả đời họ không biết làm sao có được khoản tiền như vậy để sửa chữa, xây dựng căn nhà để ở. Nhìn những niềm vui xen lẫn những giọt nước mắt xúc động, mình cảm thấy rất hạnh phúc khi mang niềm vui đến cho người dân nghèo.

Đối tượng dự án lựa chọn là những gia đình bị ảnh hưởng bão số 12 nhưng đa số các hộ bị thiệt hại nặng, bị sập nhà hoàn toàn hoặc là 70% trở lên thì được Nhà nước hỗ trợ từ nguồn ngân sách cũng như là nguồn của Mặt trận vận động; số hộ thiệt hại từ 50% trở lên cũng đã được hỗ trợ sửa chữa; trong khi đó số hộ thiệt hại từ 30-50% có gần 3.000 hộ. Nhiều hộ không có điều kiện sửa chữa, xây dựng lại nhà. Qua khảo sát thực tế, 100 hộ dân đều là hộ nghèo, cận nghèo, hộ vừa mới thoát nghèo, hộ khó khăn do ốm đau bệnh tật, có người khuyết tật, phụ nữ đơn thân nuôi con nhỏ, người mắc bệnh hiểm nghèo… hết sức khó khăn. Nhiều hoàn cảnh rất thương tâm, cần được cộng đồng xã hội quan tâm, giúp đỡ.

* Thưa bà, ngoài hỗ trợ xây nhà thì việc phục hồi sinh kế cho người dân sau lũ rất quan trọng. Hội LHPN tỉnh có chương trình, hoạt động nào xung quanh việc giúp đỡ hội viên phụ nữ tái thiết cuộc sống sau lũ?

- Ngoài hỗ trợ 2.200 USD/nhà, dự án còn hỗ trợ thêm khoảng 5.000 USD cho các hộ dân ban đầu khảo sát mà không được hỗ trợ xây nhà (dự án yêu cầu ban đầu lựa chọn hộ được hưởng lợi phải có số dư 20% (120 hộ) rồi xét chọn ra 100 hộ) cho họ vay để sửa chữa nhà. Với số tiền này, Hội cũng đang hướng dẫn các cấp Hội triển khai, trước hết là ưu tiên 20 hộ này. Mỗi hộ có mức vay tối đa không quá 20 triệu đồng, chu kỳ vay 24 tháng, mức lãi suất như Ngân hàng Chính sách xã hội thu lãi hàng tháng nhưng thu nợ theo phân kỳ. Sau đó sẽ giải ngân tiếp tục cho hộ khác vay xoay vòng.

Ngoài ra, Hội LHPN tỉnh tiếp tục phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng NN-PTNT tạo điều kiện cho hội viên tiếp cận các nguồn vốn vay phát triển sản xuất. Hiện Tỉnh Hội cũng đang phối hợp với CLB Nữ doanh nhân tỉnh chuẩn bị cho ra mắt Quỹ Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp. Quỹ này do các chị trong CLB Nữ doanh nhân đóng góp để giúp cho hội viên phụ nữ trong độ tuổi lao động có con trong độ tuổi ăn học vay để phát triển kinh tế, có điều kiện lo cho con em đến trường. Bên cạnh đó, các phong trào phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế, giúp nhau vượt khó, Ngày tiết kiệm vì phụ nữ nghèo… cũng được các cấp Hội duy trì, triển khai hiệu quả giúp chị em khó khăn, đặc biệt là những chị em bị ảnh hưởng sau bão khắc phục thiệt hại, vươn lên ổn định cuộc sống.

Hội cũng đề xuất với Ban quản lý dự án, sau chương trình hỗ trợ xây nhà mong được dự án hỗ trợ về vấn đề sinh kế cho các hộ dân. Về phía dự án, bước đầu họ đã ghi nhận đề xuất đó, Hội LHPN tỉnh xây dựng những đề án của mình để nếu được thì nhà tài trợ sẽ có những chương trình tiếp theo trong hỗ trợ sinh kế cho người dân.

* Xin cảm ơn bà!

NGỌC DUNG (thực hiện)